Түркістан облысындағы аналарға арналған бағдарламалар: қамқорлық пен жаңа мүмкіндіктер

 

Жаңалықтар мен өзекті оқиғалар

2025 жылдың ақпан айында Түркістанда «Аналарға қамқорлық – болашаққа инвестиция» атты форум өтті. Форумда әлеуметтік саясат, ана денсаулығы, әйелдер кәсіпкерлігін дамыту мәселелері талқыланды.

2024 жылы Ордабасы ауданында «Аналарға арнау» акциясы ұйымдастырылып, көпбалалы аналарға тұрмыстық техника табысталды.

Жетісай ауданында 2024 жылдың соңында аналарға арналған психологиялық қолдау орталығы ашылды. Мұнда мамандар аналардың көңіл-күйін көтеру, отбасы ішіндегі түсіністікті арттыру бағытында жұмыс істеуде.

Кентауда «Ана бақытты болса – бала да бақытты» атты әлеуметтік жоба іске қосылып, жалғызбасты аналарға тұрақты жұмыс ұсынылды.

Рухани қолдау

Түркістан – рухани астана. Мұнда аналарды құрметтеу мәдениеті ерекше. Қаладағы мешіттерде, мәдениет үйлерінде «Анаға тағзым» атты кездесулер жиі өткізіліп тұрады. Бұл жиындарда аналардың еңбегі дәріптеліп, қоғамдағы беделі арта түсуде.

Болашақ жоспарлар

Облыс әкімдігі 2025–2030 жылдарға арналған арнайы «Ана және бала» бағдарламасын дайындауда. Жоспар бойынша:

Әрбір ауданда аналарға арналған кәсіпкерлік орталықтар ашылады;

Барлық перзентханалар халықаралық стандарттарға сәйкестендіріледі;

Көпбалалы аналарға арналған тұрғын үй құрылысы күшейтіледі;

Балаларға арналған тегін демалыс лагерьлері көбейтіледі.

Ана мен бала денсаулығын сақтау – Түркістан облысы үшін басты әлеуметтік басымдықтардың бірі. Бұл бағытта өңірде кешенді шаралар жүзеге асырылып, нақты нәтижелерге қол жеткізілуде. Бұл туралы облыс әкімі Нұралхан Көшеровтың төрағалығымен өткен жиында айтылды.

Облыс халқы бүгінде 2,2 млн адамнан асады. Репродуктивті жастағы әйелдер саны – 433 мыңнан астам, ал 18 жасқа дейінгі балалар – 900 мыңға жуық. Жыл сайын орта есеппен 54 мыңға жуық сәби дүниеге келеді. 

– Ана мен баланың денсаулығы – қоғамның әл-ауқаты мен болашағының айнасы, ұлттың келешегі мен тұрақты дамуының негізі. Біз бұл салада тек көрсеткіштермен емес, нақты нәтиже мен өмірлік маңызы бар шешімдермен жұмыс істеуіміз керек. Жүйелі бақылау, білікті кадр, қолжетімді диагностика және заманауи технологиялар – біздің басты құралымыз. Инфрақұрылым, кадр, технология – бәрі өзара үйлесімді жұмыс істеуі тиіс, – деді облыс әкімі.

Осындай демографиялық серпін денсаулық сақтау жүйесінен жоғары сапа мен тиімділікті талап етеді. Облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшысы Асхан Байдувалиевтің айтуынша, соңғы екі жылда ана мен бала өлімінің көрсеткіштері тұрақты түрде төмендеген. Бұл оң динамика профилактикалық скрининг, перинаталдық көмек және кадр дайындығы жүйесіндегі сапалы өзгерістердің нәтижесі.

Жүктілік кезінде ұрықтың даму патологияларын ерте анықтау – ана мен бала өмірін сақтаудың басты құралы. Бүгінде өңірде пренаталдық скринингпен қамту деңгейі 88%-ға жеткен. Бұл – халықаралық стандарттарға жақындаған жоғары көрсеткіш. Бұл мақсатта 47 УДЗ маманы оқытылып, оның 12-сі Ұлыбританиядағы Fetal Medicine Foundation (FMF) сертификатына ие болған. Осы шаралардың нәтижесінде туа біткен даму ақауларының ерте диагностикасы 4%-ға артқан.

«Аңсаған сәби» бағдарламасы Түркістан облысында нақты нәтижелерге жеткізуде. Бедеулікпен күрес және экстракорпоральды ұрықтандыру (ЭКО) қызметтерінің қолжетімділігі артып, соңғы 4 жылда бағдарлама аясында 780 бала дүниеге келген. Оның ішінде 84 егіз және 2 үшем тіркелген. Бағдарлама шеңберінде қызметтер міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) жүйесі арқылы тегін көрсетілуде. Бұл – әлеуметтік әділеттіліктің және медициналық көмектің тең қолжетімділігінің нақты көрінісі.

Айта кетелік, 2024 жылы сәуірде Түркістан қаласындағы «Ұлы Дала Елі» орталығында Түркістан облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясы жанындағы Аналар кеңесінің отырысы өтті.

Жиынды Түркістан облыстық қоғамдық даму басқармасы басшысының орынбасары – Ассамблея хатшылығының меңгерушісі Дәурен Сариев ашып, жүргізіп отырды.

Алқалы басқосуға ҚХА жанындағы Аналар кеңесінің төрайымы Назипа Шанаи және Түркістан облыстық қоғамдық даму басқармасы басшылығы, облыстық ҚХА жанындағы қалалық, аудандық Аналар кеңесінің төрайымдары мен облыстық этномәдени бірлестіктердің Аналар кеңесінің төрайымдары қатысты.

Іс-шарада сөз алған ҚХА Аналар кеңесінің төрайымы Назипа Шанаи Мемлекет басшысының ҚХА Кеңесінде берген тапсырмаларының орындалу барысына тоқталып, өз тәжірибесімен бөлісті. Сондай-ақ, қоғамдағы аналардың рөлі мен жауапкершілігі және ұрпақ тәрбиесі туралы Түркістан облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясының жанындағы Аналар кеңесі төрайымының орынбасары Гүлсара Тоққұлова, Түркістан қалалық өзбек этномәдени бірлестігі жанындағы Аналар кеңесінің төрайымы Мухабат Ибрагимова және Түркістан қалалық Аналар кеңесінің төрайымы Гүлбарам Малбаева сөз қозғап, атқарылып жатқан жұмыстарды баяндады.

Басқосу ары қарай сұрақ-жауап түрінде өрбіп, жиынға қатысушылар өзекті мәселелер төңірегінде өзара пікір алмасып, ойларын ортаға салды.

Жиынды қорытындылаған Түркістан облыстық қоғамдық даму басқармасы басшысының орынбасары - Ассамблея хатшылығының меңгерушісі Дәурен Сариев отбасы құндылықтарын нығайту бағытындағы жұмыстар ұлттық дәстүрді негізге ала отырып жүйелі жалғаса беретіндігін жеткізді.

Түркістан қаласы әкімінің міндетін уақытша атқарушы Байдулла Оразбековтың қатысуымен елдің ертеңі – жас ұрпақты тәрбиелеуде өлшеусіз еңбек сіңіріп жүрген көпбалалы аналарды «Алтын алқа» және «Күміс алқамен» марапаттау рәсімі өтті.

Іс-шара барысында аналардың отбасындағы және қоғамдағы рөліне ерекше тоқталған Байдулла Оразбеков анаға деген шексіз алғыс пен құрметтің бұл рәсім арқылы көрініс тапқанын атап өтті.

– Бүгін біз ел болашағын тәрбиелеуде өлшеусіз үлес қосып келе жатқан асыл аналарымыздың еңбегін лайықты бағалап, Мемлекет басшысының Жарлығына сәйкес “Алтын” және “Күміс” алқаларымен марапаттау мақсатында бас қосып отырмыз. Бұл – тек марапаттау шарасы ғана емес, сіздерге деген шынайы алғысымыздың, зор құрметіміздің белгісі. Ананың мейірімі мен төзімі – ұлттың баға жетпес байлығы, – деді Байдулла Оразбеков.